गोवा कचरा व्यवस्थापन महामंडळ
सालिगांव पठार, सालिगांव, बार्डेझ, गोवा
महामार्गवप्रमुखजिल्हारस्तेस्वच्छता
राज्यातीलराष्ट्रीयमहामार्ग, राज्यमहामार्गवइतरजिल्हामार्गांवरीलघनकचरासंकलन, विलगीकरणववाहतूक
कचरामुक्तगोवायासंकल्पनेतूनगोवाकचराव्यवस्थापनमहामंडळआपलेमहामार्गआणिप्रमुखजिल्हारस्तेकचरामुक्तठे
वण्यासाठीकार्यरतआहे. गोवाराज्यातीलराष्ट्रीयमहामार्ग, राज्यमहामार्गवइतरजिल्हामार्गांवरीलघनकचरासंकलन, 
विलगीकरणववाहतुकीचीनिविदाजून 2019 मध्येकाढण्यातआलीहोती. योग्यप्रक्रियेनंतरडिसेंबर 2019 पासून 5 वर्षांच्याकालावधीसाठीहेकामकरण्यासाठीकेसीआयसीप्रायव्हेटलिमिटेडचीनिवडकरण्यातआली. रस्तेस्वच्छतेचेकामसुलभकरण्यासाठीराज्याचीउत्तरविभाग,मध्यविभागआणिदक्षिणविभागअशातीनझोनमध्येविभागणी
करण्यातआलीअसूनजीएकूण409कि.मीहोते.कंत्राटदारवेळोवेळीसंबंधितभागासाठीदिलेल्यावारंवारतेनुसारसाफसफाई
चेकामकरतो.यारस्त्यालगतकचरागोळाकरूनपिशव्यांमध्येसाठवूनठेवलाजातोआणित्यानंतरपुढीलप्रक्रियेसाठीसाळगांव
येथीलहिंदुस्थानकचराप्रक्रियाकेंद्रातनेलाजातो.जीडब्ल्यूएमसीनेकाहीअतिरिक्तभागदेखीलओळखलेआहेतजेआवश्यक
तेनुसारस्वच्छकेलेजातआहेत.
आयएचएचएल
गोवाराज्यातवैयक्तिकघरगुतीशौचालयाची (आयएचएचएल) स्थापना
जीडब्ल्यूएमसीनेपंचायतसंचालनालयाच्याविनंतीनुसारआयएचएचएलस्थापितकेलेआहेत.लाभार्थ्यांचीयादीपंचायत
संचालनालयानेपाठविलीआणिसंबंधितलाभार्थ्यांसाठीआयएचएचएलतयारकरण्यातआलेसंरक्षणसंशोधनआणिविकाससंस्थेने (डीआरडीओ)विकसितकेलेलेबायोडायजेस्टरआधारितशौचालयेआणिशहरीविकासमंत्रालयानेजारीकेलेल्यास्वच्छ
भारतमिशनच्यामार्गदर्शकतत्त्वांमध्येसूचीबद्धआहेत.

• बांधलेल्याआयएचएचएलचीसुपरस्ट्रक्चरआरसीसीपॅनेलची (प्रबलितसिमेंटकाँक्रीट) आहे.
• बायोडायजेस्टरटाकीएफआरपी (फायबरप्रबलितप्लास्टिक) चीआहे, ज्याचीक्षमता 700 लिटरआहे.
• प्रक्रियाकेलेलेसांडपाणीशोषखड्ड्यातसोडलेजाते.
• स्थापितआयएचएल 5-6 वापरकर्त्यांसाठी / दिवसासाठीआहेत
विभक्तअजैवविघटनशीलकचरासंकलन
ग्रामपंचायत, शैक्षणिकसंस्थावइतरसंस्थांकडूनदुय्यमअविघटनशीलकचरासंकलन.
गोवाकचराव्यवस्थापनमहामंडळ 2015 पासूनसर्वग्रामपंचायतींमधूनसुकाकचरागोळाकरीतआहे. ग्रामपंचायतीकडूनगोळाकेलेलासुकाकचराजीडब्ल्यूएमसीच्यासामुग्रीपुनर्प्राप्तीसुविधा (एमआरएफ) येथेवेगळाकेलाजातोजिथेपुनर्वापरयोग्यअंशवसूलकेलेजातातआणिपुनर्वापरासाठीपाठविलेजातातआणिपुनर्वापरनकर
तायेणाराकचरासहप्रक्रियेसाठीसिमेंटप्रकल्पातपाठविलाजातो.

सुकाअविघटनशील, धोकादायकनसलेलाकचराग्रामपंचायतींमार्फतघरोघरीगोळाकेलाजातोजोपंचायतीच्याकचराहाताळणी
क्षेत्रातकिंवाएमआरएफमध्येसाठवलाजातो. साठवणूकक्षेत्रभरल्यानंतरग्रामपंचायतीचेअधिकारीऑनलाइन
पद्धतीनेकिंवाअॅपद्वारेपिकअपरिक्वेस्टनोंदवतात, त्यानंतरपिकअपचीविनंतीजीडब्ल्यूएमसीकडेनोंदवलीजातेआणि 48 तासांच्याआतवाहनयाग्रामपंचायतीकडेपाठवलेजाते.

महिन्यातूनदोनकिंवाविनंतीनुसारशाळांमधीलसुकाकचरागोळाकेलाजातो. शाळांमधीलसुकाकचराकागद/कार्ड-बोर्ड, 
काच/धातू, पुनर्वापरयोग्यआणिपुनर्वापरनकरतायेणाराप्लास्टिकअशाचारभागांतगोळाकेलाजातो. जीडब्ल्यूएमसी
आणिजीएसयूडीए(गोवाराज्यनागरीविकासएजन्सी)यांनीअनुक्रमेग्रामपंचायतआणिनगरपालिकाकार्यक्षेत्रातील
विद्यार्थ्यांच्यालोकसंख्येनुसारकचरागोळाकरण्यासाठीशैक्षणिकसंस्थांनाडबेउपलब्धकरूनदिलेआहेत.
आरडीएफ
गोव्यातूनसिमेंटप्लांटपर्यंतबेल्डआरडीएफचीवाहतूक
घनकचराव्यवस्थापनाच्याकार्यकारी-सह-देखरेखसमितीने 2015 मध्येसिमेंटप्रकल्पांमध्येअजैवविघटनशीलकचर्याची
वाहतूकसुरूकेलीहोती. विविधनागरीस्थानिकस्वराज्यसंस्था स्थानिकस्वराज्यसंस्थांमधीलअविघटनशीलज्वलनशीलकचरासहप्रक्रियेसाठीसिमेंटकंपन्यांकडेनेलाजातो. जीडब्ल्यूएमसीच्यासमावेशानंतरहाउपक्रमजीडब्ल्यूएमसीनेताब्यातघेतलाआणितेव्हापासूनजीडब्ल्यूएमसीद्वारेत्या
चेव्यवस्थापनकेलेजातआहे.

ग्रामपंचायत, शाळावइतरसंस्थांकडूनसंकलितकेलेलासुकाकचरासाळगांव/काकोडाकिंवावेर्णा/काकोडा/डिचोलीसामुग्रीपुनर्प्राप्तीसुविधेतीलघनकचराव्यवस्थापनकेंद्रातजमाकेलाजातोआणिबेल्डअजैवविघटनशीलपुनर्नवीनीकरण
नकेलेलाकचरा (आरडीएफ) सहप्रक्रियेसाठीकर्नाटकातीलसिमेंटप्रकल्पांमध्येनेलाजातो. जीडब्ल्यूएमसीबेल्डआरडीएफसिमेंटप्रकल्पातनेऊनबॅलिंगचीसुविधाअसलेल्यानगरपालिकाआणिग्रामपंचायतींनामदत
करते.जीडब्ल्यूएमसीदररोजसुमारे 14 ते 15 टनवजनाचेसुमारे 4 ते 6 ट्रकआरडीएफगोव्यातूनसिमेंटप्रकल्पातपाठवतात.

गोवाराज्यासाठीघनकचराव्यवस्थापनधोरण
भारतातघनकचराव्यवस्थापनातगोवाआघाडीवरआहे. संपूर्णराज्यातीलसर्वप्रकारच्याकचर्याचेसंपूर्णव्यवस्थापनआणित्याचीसुरक्षितविल्हेवाटलावण्यासाठीगोवासरकारने 2016 मध्येगोवाकचराव्यवस्थापनमहामंडळाचीस्थापनाकेलीहोती. राज्यसरकारनेजीडब्ल्यूएमसीलाराज्यासाठीसर्वंकषघनकचराव्यवस्थापनधोरणतयारकरण्याचेआदेशदिलेहोते. राज्यातशून्यकचराआणिशून्यलँडफिलतत्त्वज्ञानसाध्यकरण्याचेमहत्त्वाकांक्षीउद्दिष्टहीराज्यसरकारनेठेवलेआहे. जगातीलसर्वोत्कृष्टपर्यटनस्थळांच्याबरोबरीनेकचराआणिसार्वजनिकजागेच्यास्वच्छतेबाबतउच्चसामाजिकजागरुकताअसलेल्याराज्याचीहीसंकल्पनाआहे.
राज्यासाठीशून्य-कचराआणिशून्यलँडफिलतत्त्वज्ञानसाध्यकरण्याच्याध्येयासहएकसमग्रघनकचराव्यवस्थापनधोरणतयारकरण्याचीजबाबदारीजीडब्ल्यूएमसीलादेण्यातआलीआहे. गेल्यादोनदशकांमध्ये, अशाकचर्याचीहाताळणीआणिविल्हेवाटलावण्यासाठीएकत्रितमोहिमेनंतरही, राज्यालाअसेआढळूनआलेआहेकी, कचर्याच्याव्यवस्थापनाच्यासमस्येकडेसर्वांगीणआणिभरीवपणे, धोरणाच्याचौकटीद्वारे, नियमआणिकायदे, अनुपालनआणिगैर-अनुपालनझाल्यासउपचारात्मककृतीसमर्थनासहसंबोधितकरणेआवश्यकआहे. त्याचप्रमाणेसामाजिकमोहिमाआणिमाहितीकार्यक्रमांच्यामाध्यमातूनराज्यातीलजनतेलाशिक्षितआणिसंवेदनशीलकरण्याचीगरजआहे. याअनुषंगानेजीडब्ल्यूएमसीनेराज्यस्तरीयएसडब्ल्यूएमधोरणतयारकरण्यासाठी M/s साधनसुविधाविकासमहामंडळ (कर्नाटक) लिमिटेड (आयडीईसीके) चीनियुक्तीकेलीहोती. हेधोरण 2024 मध्येअधिसूचितकरण्यातआलेहोते.

राज्यातील लेगसी वेस्ट डम्प साइट्सची दुरुस्ती
Remediation of Major Legacy Waste Dump Sites In The State
गोवाराज्याचेक्षेत्रफळ 3,702 चौरसकिलोमीटरअसूनत्यापैकीएकतृतीयांशपेक्षाजास्तक्षेत्रवनीकरणआहे. गोव्यालासुमारे 
110 कि.मी.चासमुद्रकिनारालाभलाआहे.कचराव्यवस्थापनाच्यावापरासाठीजमिनीचीउपलब्धताअत्यल्पआहे
आणियाविशिष्टकारणासाठीभूसंपादनकरणेखूपअवघडआहे.
कचराव्यवस्थापनसुविधाउभारण्यासाठीजागानिश्चितकरतानायेणार्याविविधअडचणीसमजूनघेऊनराज्यसरकारनेकचराव्यवस्थापनाच्यासुविधाउभारण्यासाठीलेगसीडम्पक्षेत्राचावापरकरण्याचाजाणीवपूर्वकनिर्णयघेतला. पहिल्याटप्प्यातअत्याधुनिकएकात्मिकघनकचराव्यवस्थापनसुविधाउभारण्यासाठीदोनमुख्यजागानिश्चितकरण्यातआल्या. पहिलीजागासाळगांव/उत्तरगोवातरदुसरीजागादक्षिणगोव्यातीलकाकोराहोती.

गोवाकचराव्यवस्थापनमहामंडळानेराज्यातीललेगसीवेस्टडम्पसाइट्सचीदुरुस्तीहातीघेतलीआहे. सन 2017 मध्येसोनसोडोलेगसीवेस्टडम्पसाइटचीदुरुस्तीकरण्यातआलीआणिसुमारे 15,670 घनमीटरकचर्याचेपुनर्विघटनकरण्यातआले. 2019-20 मध्येजीडब्ल्यूएमसीनेकुडचडे -काकोडानगरपरिषदेच्याकाकोडाजागेवरआणिकांदोळीग्रामपंचायतीच्याआराडी/साळगांवकचराकुंडीतटाकण्यातआलेल्याकचर्याचीविल्हेवाटलावण्याचेकामहातीघेतलेआहे. काकोडायेथेएकूणकचरा 29,217.7 घनमीटरतरआराडी/साळगांवयेथे 23,274.4 घनमीटरकचरापुनर्संकलितकरण्यातआला. घनकचराव्यवस्थापनप्रक्रियाप्रकल्पउभारणीसाठीजागाउपलब्धव्हावी, यासाठीसाळगांव I व II डम्पवकुडचडेकाकोराडम्पच्यादुरुस्तीच्याकामाचीप्रथमनिविदाकाढण्यातआलीवत्यानुसारदुरुस्तीचेकामपूर्णकरण्यातआले.

GWMC ने 2019 ते 2023 याकालावधीतशहरीविकासविभागाद्वारेओळखल्यागेलेल्या 11 लेगसीकचरास्थळांचीदुरुस्तीदेखीलहातीघेतली.

Read More
डिझाइन आणि देखभाल Awzpact Technologies & Services Pvt. Ltd द्वारे केली जाते.
Last Updated on: नोव्हेंबर 23, 2024
385020
Total
Visitors
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram